Het is een feit van algemene bekendheid dat de aarde steeds verder opwarmt. Er is een direct, lineair verband tussen de door de mens veroorzaakte uitstoot van broeikasgassen, die mede wordt veroorzaakt door de verbranding van fossiele brandstoffen, en de opwarming van de aarde. Er bestaat al geruime tijd overeenstemming dat de gemiddelde temperatuur op aarde niet mag toenemen met meer dan 2ºC ten opzichte van de gemiddelde temperatuur in het pre-industriële tijdperk. Indien de aarde verder opwarmt, brengt dit grote risico’s met zich mee. In vergelijking met andere geïndustrialiseerde landen, is de CO2 uitstoot in Nederland erg hoog. Hittegolven, droogte, overstromingen, schade aan ecosystemen, bedreiging van de voedselproductie en schade aan de gezondheid worden naar verwachting in de toekomst heviger bij een stijgende wereldgemiddelde temperatuur. Hier moet actie tegen worden ondernomen. Op 26 mei 2021 heeft de Rechtbank Den Haag dan ook een belangrijke uitspraak gewezen met betrekking tot klimaatverandering.
In deze uitspraak oordeelt de Rechtbank dat Shell 45% van haar CO2-uitstoot moet hebben teruggebracht in het jaar 2030, ten opzichte van het jaar 2019. Dit betreft een zaak van Milieudefensie C.S. tegen Royal Dutch Shell PLC. In deze zaak werd o.a. gevorderd dat de Rechtbank o.a. voor recht verklaart dat het gezamenlijk jaarlijks volume aan CO2-emissies naar de atmosfeer onrechtmatig is jegens Milieudefensie c.s. en dat dit emissievolume gereduceerd moet worden door Shell.
De vordering werd gebaseerd op de ongeschreven zorgvuldigheidsnorm van artikel 6:162 BW. De Rechtbank wees deels de vordering toe en oordeelde dat Shell een grote CO2-uitstoot heeft (welke groter is dan sommige staten, waaronder Nederland). De Rechtbank oordeelde hierbij dat deze CO2-uitstoot van Shell zorgt voor ernstige klimaatverandering.
Shell is namelijk volgens de rechtbank verplicht via het concernbeleid van de Shell-groep te zorgen voor CO2-reductie van de Shell-groep, haar toeleveranciers en afnemers. De rechtbank oordeelt hierbij tevens dat de CO2-uitstoot van Shell ernstige risico’s meebrengt voor mensenrechten, zoals het recht op leven en een ongestoord gezinsleven, terwijl het juist algemeen aanvaard is dat grote bedrijven zoals Shell, mensenrechten dienen te respecteren. De rechtbank oordeelt in de uitspraak dat Shell een resultaatsverplichting heeft ten aanzien van de CO2-uitstoot van de Shell-groep zelf. Ten aanzien van de toeleveranciers en afnemers geldt een zwaarwegende inspanningsverplichting.
Lees de uitspraak via: ECLI:NL:RBDHA:2021:5337, Rechtbank Den Haag, C/09/571932 / HA ZA 19-379 (rechtspraak.nl)
